'Chcemy pamiętać'
W poniedziałek (2.09) o godz. 11 uroczyście odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą Leonowi Wagnerowi. Muzyk i nauczyciel został stracony w masowej egzekucji w Dolinie Śmierci 24 listopada 1939 r.
Tablica poświęcona Leonowi Wagnerowi zawisła na budynku przy ul. Mickiewicza 5, gdzie kiedyś mieszkał chojniczanin a obecnie siedzibę swą ma filia Banku Spółdzielczego w Czersku. - Chcemy pamiętać. Pamiętając o ofiarach nazizmu, hitleryzmu i Niemców w Dolinie Śmierci musimy też pamiętać o konkretnych ludziach. Szczególną osobą, która została tam zgładzona był właśnie Leon Wagner. Muzyk, nauczyciel, osoba niezwykle lubiana – mówił burmistrz Arseniusz Finster odsłaniając tablicę. - Dlaczego ci ludzie musieli zginąć? To są pytania, które stawiamy sobie na co dzień. Najgorzej, że ich oprawcami byli chojniczanie, którzy mieszkali razem z nimi, to oni byli członkami Selbstschutzu – dodał włodarz.
Tablica pamiątkowa powstała z inicjatywy innego chojniczanina. Podobnie jak Wagner radnego i nauczyciela w Liceum Ogólnokształcącym im. Filomatów Chojnickich. - Leon Wagner uczył Tadeusza Guentzla w „starym” ogólniaku i pan Tadeusz mówił, że jak już był wrzesień 1939 z kolegą na strychu widzieli Wagnera jak chodził w zakrwawionej koszuli po tym spacerniaku w areszcie śledczym – mówił Bogdan Kuffel. - Postać ciekawa, o tyle ważna ze w tym przygranicznym miasteczku on był założycielem chóru i orkiestry symfonicznej, był osobą znaną i lubianą przez uczniów, był radnym miejskim. Tym bardziej upamiętniamy starszego kolegą z okresu międzywojennego - dodał inicjator wydarzenia.
Projekt tablicy ku pamięci Leona Wagnera wykonał Marek Woliński. Jej powstanie ufundowała placówka banku, której prezesuje Katarzyna Światowa. Poświęcenia dokonał ks. dziekan Jacek Dawidowski.
Leon Wagner – (1888-1939), muzyk, nauczyciel gimnazjalny. Urodził się w Toruniu 21 kwietnia 1888 r. W 1909 r. ukończył seminarium nauczycielskie w Grudziądzu, pracował do 1912 r. w szkole powszechnej w Sierosławiu, potem do 1920 r. w szkole powszechnej i progimnazjum w Debrznie. Po odzyskaniu niepodległości przeniósł się do Chojnic i otrzymał posadę nauczyciela w Państwowym Gimnazjum Klasycznym, gdzie pracował do wybuchu wojny. W 1921 r. zdał egzamin uprawniający do nauczania śpiewu i muzyki w szkołach średnich. Uczył także śpiewu i muzyki w szkołach średnich. Uczył także śpiewu i języka niemieckiego w powstałej w 1924 r. Szkole Handlowej (później Gimnazjum Kupieckim), a w latach 30. w Miejskim Gimnazjum Żeńskim, do którego utworzenia się przyczynił. Odnosił sukcesy pedagogiczne, był nauczycielem lubianym i szanowanym przez młodzież, której był oddany całym sercem. Potrafił swym wychowankom zaszczepić cząstkę swego umiłowania muzyki. Nie ograniczał się do zajęć lekcyjnych, lecz prowadził szkolny chór i orkiestrę symfoniczną, która ćwiczyła bardzo ambitny repertuar muzyki poważnej. Orkiestra nie tylko uświetniała uroczystości szkolne, lecz występowała także z koncertami dla publiczności. L. Wagner komponował również drobne utwory instrumentalne oraz pieśni. Uczestniczył w życiu społecznym miasta, m.in. jako członek Rady Miejskiej i organizator życia kulturalnego. Mieszkał przy ul. Mickiewicza 5. Został przez hitlerowców aresztowany 19 października 1939 roku, więziony był w Zakładzie Poprawczym, a 24 listopada stracony w masowej egzekucji w Dolinie Śmierci.
(źródło: Bedeker Chojnicki A-Ż, K. Ostrowski, Chojnice 2009).